هر وصیت نامه ای می بایست دارای تاریخ ثبت باشد. اگر شما وصیت نامه محضری (رسمی) دارید این مورد هرگز نادیده گرفته نمی شود ولی اگر وصیت نامه خودنوشت تنظیم کرده اید مطمین شوید که تاریخ، زمان و مکان نگارش وصیت نامه را در آن ذکر کرده اید. حال اگر وصیت نامه ای دارای تاریخ ثبت نباشد چه باید کرد؟
جواب کوتاه به این سوال این است: عدم ثبت تاریخ الزاما منجر به ابطال وصیت نامه نمی شود.
در صورت اثبات استناد وصیت نامه و اثبات نشدن وجود وصیت نامه ای متعارض و متاخّر، نداشتن تاریخ به تنهایی نمی تواند دلیلی برای عدم پذیرش وصیت باشد، بلکه صحت هر وصیت، مشروط به اموری است که نبودن هر کدام از آنها می تواند برای دادگاه مجوّزی برای ردّ وصیت باشد که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم:
- به استناد ماده 827 قانون مدنی، «موصی له» پس از فوت «موصی» وصیت را قبول کند. بنابراین اگر رد کند وصیت محقق نمی شود.
- طبق مفاد ماده 835 همان قانون، وصیت کننده باید نسبت به مورد وصیت جایز التصرف باشد در غیر این صورت وصیت صحیح نیست.
- وفق مفاد ماده 839 قانون مدنی، موصی مجدداً وصیت دیگری بر خلاف وصیت اول نکرده باشد.
- اگر وصیت مالی باشد به استناد ماده 843 قانون مدنی، فقط تا مقدار ثُلث ترکه نافذ است و مازاد بر ثلث نافذ نیست مگر با اجازه ورّاث. بنابراین، اگر حتی یک نفر از وراث هم اعتراض کند لااقل نسبت به همان مقدار، وصیت از اعتبار ساقط می شود.
- اگر «موصی لهم» متعدد و محصور باشند صحت وصیت بستگی به قبول همه دارد و در صورت عدم قبول از سوی برخی از آنها، وصیت نسبت به آن مقدار باطل و بی اثر خواهد بود.
- در صورتی که در وصیت، برخی از وراث، از ارث محروم شوند به استناد ماده 837 همان قانون، چنین وصیتی نافذ نیست.
- به استناد ماده 854 قانون مدنی؛ اگر وصیت برای چند نفر باشد همه آنها باید مجتمعاً به وصیت عمل کنند مگر این که تصریح به استقلال هر یک شده باشد. بنابراین، اگر یک نفر استنکاف نماید عمل به وصیت از سوی دیگران صحیح نیست.
- تعیین ارث ورّاث در وصیت، بر خلاف موازین شرعی مانند این که وصیت کند پسران و دختران به طور مساوی و یکسان ارث ببرند و اعتراضی به این مورد در میان وراث وجود داشته باشد.
منبع: با تغییر و تکمیل از اسلام کویست [لینک]