مسایل مربوط به ارث همسران که شامل ارث زن از شوهر و سهم الارث شوهر از زن، یکی از مهمترین موارد ارث محسوب می شود که ممکن است برای هر فردی پیش بیاید. در بسیاری از موارد موضوع ارث تبدیل به یک چالش شده و اختلافات زیادی بین فرزندان و همسر متوفی به وجود می آورد. گاهی حتی کار به جایی می کشد که تنها یک مرجع قانونی مثل وکیل ارث می تواند آن را به صورت مسالمت آمیز حل کند.
آگاهی از چنین مسایلی موجب جلوگیری از تضییع حقوق دیگران می شود. بالعکس عدم آگاهی از چنین مسایلی موجب می شود تا یک فرد نسبت به حق و حقوقش اقدامی نکند و دیگران از این موضوع سوء استفاده کنند. برای آگاهی از حقوق خود توصیه می کنیم این مقاله را به خوبی مطالعه کنید.
ارث زن از شوهر به چند مورد بستگی دارد. مثلا اینکه آیا زوجین دارای فرزند باشند یا نه؟ آیا مرد، تنها یک زن دارد یا دو زن و یا حتی چندین زن اختیار کرده؟ آیا ازدواج زن و مرد دایمی بوده یا موقت؟ آیا زوجین پیش از مرگ متوفی از هم جدا شده اند یا خیر؟
پاسخ به این پرسش ها بسیار اهمیت دارد؛ چرا که هر کدام قوانین و سهم الارث مخصوص به خود را ایجاب می کند.
همین حالا در «وصیت ساز» عضو شوید و وصیت نامه خود را آنلاین و رایگان تنظیم کنید. برای شروع اینجا کلیک کنید.
قانون ارث زن از شوهر در صورتی که فرزند داشته باشد یک هشتم است. البته در گذشته زنان فقط از اموال منقول ارث می بردند و از اموال غیرمنقول چیزی به آنها نمی رسید. اما به موجب قانون جدید زنان هم از اموال منقول ارث می برند هم از اموال غیرمنقول .
طبق ماده 946 قانون مدنی در صورتی که مردی فوت کند و فرزند داشته باشد، همسر یک هشتم از اموال منقول مانند ماشین وسایل و غیره و یک هشتم از قیمت اموال غیرمنقولی چون زمین و خانه را نیز به ارث می برد.
اگر مردی چند زن داشته باشد سهمی که به زن تعلق می گیرد، باید بین آنها تقسیم شود. یعنی یک چهارم اموال بین همه ی این زنان باید به صورت مساوی تقسیم شود.
در مواردی که اختلافاتی بین زنان متوفی و یا فرزندان او در مورد سهم الارث به وجود بیاید، یک وکیل ارث خوب می تواند مشکلات و موانع را برطرف کند. علاوه بر این می تواند سریعترین راه برای انحصار وراثت و تقسیم اموال را ارایه کرده و متوفی را از دیونی که بر گردنش است، نجات دهد.
سهم ارث زن از شوهر در صورت نداشتن فرزند
ارث زن از شوهر در صورت نداشتن فرزند طبق آنچه در قانون مدنی آمده بیشتر از زمانیست که فرزندی درمیان باشد. در صورتی که مردی فوت کند و فرزندی نداشته باشد، ارث زن به جای یک هشتم، یک چهارم است. یعنی یک چهارم از اموال منقول و یک چهارم از قیمت اموال غیرمنقول به زن میرسد.
لازم به ذکر است که اگر مردی چند زن و فرزند داشته باشد، سهمی که به زن تعلق می گیرد، باید بین آنها تقسیم شود. مثلاً اگر متوفی دو زن و فرزند باشد، سهم هر دو زن باهم یک هشتم است که بین آنها به طور مساوی تقسیم می شود.
ارث زن از شوهر در عقد دایم در قانون مدنی مشخص شده. بر اساس ماده 946 قانون مدنی، زوجینی که زوجیت آنها دایمی بوده و ممنوع از ارث نباشند از یکدیگر ارث می برند.
اما ارث بردن زن در عقد موقت در قانون، پیش بینی نشده است و اما سوالی که پیش می آید این است که تکلیف ارث زن در عقد موقت چیست و آیا در صیغه موقت هم به زن ارث تعلق می گیرد یا خیر؟
طبق قوانین و قواعد فقهی در عقد موقت، زن از شوهر ارث نمی برد زیرا که رابطه توارث جزو احکام آمره است به این معنی که برخلاف آن نمی توان توافقی انجام داد.
شرط ارث بردن در عقد موقت را هم اکثراً صحیح نمی دانند، اما می شود برای زوجه با عقد موقت، مالی را وصیت کرد.
وجود رابطه سببی میان زن و شوهر سبب می شود که به هر کدام از آنها پس از فوت دیگری ارث تعلق بگیرد.
بر اساس قانون 864 قانون مدنی از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می برند، هر کدام از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد. در ماده 943 قانون مدنی نیز شرایط ارث بردن زن از شوهر در صورت طلاق مشخص شده است.
بر اساس این ماده اگر شوهر، زن خود را به طلاق رجعی مطلقه کند، هر یک از آنها که قبل از انقضای عده بمیرد، دیگری از او ارث می برد. ولی اگر فوت یکی از آنها بعد از انقضای عده بوده و یا طلاق باین باشد، از یکدیگر ارث نمی برند.
اگر بخواهیم این ماده را کامل توضیح دهیم می توانیم بگوییم که طلاق بین زوجین دو نوع است؛ یا باین است یا رجعی
اگر طلاق باین باشد، مرد و زن پس از طلاق به صورت کامل از هم جدا شده و امکان رجوع از طلاق وجود ندارد.
اگر طلاق رجعی است که بر اساس آن مرد می تواند در مدت عده طلاق رجعی به زن رجوع و با او زندگی کند، بدون اینکه نیازی به خواندن عقد ازدواج مجدد باشد. در خصوصِ بردن ارث مطلقه رجعیه یعنی خانمی که با طلاق رجعی از همسرش جدا شده همان حکم زوجه را دارد و از حقوق زوجه که در قانون مدنی برایش مقرر شده برخوردار می شود.
به عبارت دیگر در صورتی که زن و شوهر با طلاق رجعی از هم جدا شده باشند و شوهر در طول مدت عده طلاق رجعی (سه ماه) فوت کرده باشد، زن می تواند از ارث برخوردار شود. ولی اگر طلاق از نوع باین باشد یا فوت مرد بعد از عده طلاق زن اتفاق بی افتد، دریافت سهم الارث زن پس از طلاق منتفی می باشد.
در صورتی که مردی در حال بیماری اقدام به انعقاد عقد با زنی کند و به دلیل همان بیماری و قبل از ازدواج با زن فوت نماید ، زن از او ارث نخواهد برد و البته اگرشوهردرحال بیماری زن خود را طلاق دهد و درظرف یک سال از تاریخ طلاق به دلیل همان بیماری فوت کند، زوجه از او ارث می برد اگرچه حتی طلاق باین باشد مشروط براینکه زن شوهرنکرده باشد.
در مورد ارث بردن شوهر از زن و یا به عبارتی ارث مرد از اموال زن قانون به این صورت است که چنانچه زن فوت کند و دارای فرزند نباشد، شوهر نصف اموال زن را به ارث می برد. اگر زن، وارث دیگری مانند پدر و مادر نداشته باشد نیز بقیه اموال زن برای شوهر خواهد بود و اگر زن فوت کند و دارای اولادی باشد، شوهر یک چهارم از اموال زن را به ارث می برد.
اگر صیغه به صورت دایم باشد، بله. یعنی این زن هم، مانند زن اولِ متوفی ارث می برد که ارث آنها همان یک هشتم (در صورت داشتن فرزند) و یا یک چهارم (در صورت نداشتن فرزند) است که به صورت مساوی بین دو زن یا زنان تقسیم می شود.
اما اگر صیغه به صورت موقت باشد، زن هیچ ارثی از مرد نخواهد برد، مگر آنکه متوفی از مالی که اختیارش را دارد چیزی را برای آن زن وصیت کند.
در رابطه با تقسیم ارثیه زن اگر زن فوت شده دارای فرزند نباشد، نصف اموال وی به شوهر می رسد، یک سوم باقیمانده سهم مادر و دو سوم سهم پدرش خواهد شد.
ولی اگر زن دارای فرزند باشد، شوهر یک چهارم اموال را به ارث می برد و پدر و مادر هرکدام یک ششم و مابقی بین وارث به نسبت مردان دو برابر زنان تقسیم می شود.
اگر وارث زن، فقط یک نفر یعنی شوهر یا فقط پدر یا مادر یا یکی از اولاد باشد، تمام ارث به آن یک نفر می رسد.
مرجع این مطلب وب سایت ای ترازو [لینک به منبع]